بررسی پدیده اعتیاد مجازی در بین نوجوانان و جوانان استان قم1

امروزه اینترنت و بازی‌های رایانه‌ای در تمام نقاط دنیا نفوذ کرده‌اند، البته با رواج هر فناوری پیامد مثبت و منفی آن نیز در جامعه رواج پیدا می‌کند. پدیده اعتیاد مجازی بعنوان پیامد منفی استفاده از اینترنت چند سالی است که در برخی از کلان شهرهای کشور رواج داشته و از این رو توسعه روزافزون آن مشکلاتی برای فرد، خانواده و جامعه به همراه داشته است. هدف اصلی این پژوهش  بررسی میزان اعتیاد مجازی در بین نوجوانان و جوانان نواحی شهری استان قم و عوامل موثر بر آن می‌باشد. این پژوهش به لحاظ نوع روش تحقیق، از نوع تحقیقات توصیفی و تحلیلی (بصورت رابطه‌ای) است که در آن برای رسیدن به اهداف تحقیق از دو روش اسنادی و پیمایشی (تکنیک پرسشنامه) استفاده شد. جامعه آماری تحقیق، شامل نوجوانان و جوانان 12 تا 30 سال نواحی شهری استان قم می­باشد که تعداد 650 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و پرسشنامه‌ها با مراجعه به درب منازل، کافی‌نت‌ها و گیم‌نت‌ها تکمیل گردید. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که 51 درصد نوجوانان و جوانان اعتیاد مجازی ندارند و اما 42 درصد از آنان در معرض اعتیاد و 7 درصد از آنان بصورت بالفعل معتاد می‌باشند. در ضمن شاخص اعتیاد مجازی از مجموع سه شاخص اعتیاد رفتاری، عاطفی و شناختی ساخته شد. با توجه به نتایج بدست آمده از رگرسیون چند متغیره، متغیر «احساس حمایت اجتماعی از طریق کار با اینترنت» (29/0 = Beta) بیشترین رابطه را با اعتیاد مجازی دارد. در مرحله بعد متغیرهای «احساس خودارزشی از طریق اینترنت» (25/0= Beta) و «ارتباط برقرار کردن با دوستان و آشنایان از طریق اینترنت» (18/0 = Beta) بر اعتیاد مجازی تأثیر داشتند. اما نتیجه متغیر «سن» (13/0- =Beta) نشان می‌دهد که اینترنت ‌برای جوانان در مقایسه با نوجوانان چندان دارای سرگرمی نمی‌باشد. در مورد و ضعیت تأهل و اشتغال نتیجه نشان می‌دهد که اشتغال به کار و ازدواج در این میان نقش تعدیل‌گر دارد، زیرا اشتغال و ازدواج باعث می‌شود که این افراد کمتر به اینترنت (جهت انجام کارهای غیر ضروری) وابسته شوند.